TÉCNICAS DE SEXAGEM ESPERMÁTICA E SUA IMPORTÂNCIA NA PRODUÇÃO ANIMAL

Autores

Palavras-chave:

Sêmen, Imunossexagem, Nanopartículas, Citometria

Resumo

O sêmen sexado tem grande potencial para a produção animal, permitindo a seleção do sexo de produtos desejados, de acordo com o sistema de produção (leite ou carne), reduzindo custos e apresentando um melhor aproveitamento da criação animal. No entanto, esse método ainda é pouco utilizado em protocolos in vivo, como inseminação artificial (I.A) intrauterina e transcervical, pois os métodos mais empregados para esse fim ainda causam diversas alterações deletérias na qualidade seminal. Baseado nisto, novas metodologias de sexagem têm sido pesquisadas, para tornar essa biotécnica mais prática e barata. O estudo de novas técnicas de sexagem visa promover melhor qualidade nos parâmetros seminais, após sexagem, com menor custo, melhor aproveitamento do ejaculado e boas taxas de concepção para a inseminação in vivo. Desta forma, o objetivo desta revisão foi abordar os avanços na sexagem espermática e sua importância para a produção animal.

Referências

BATISTA, A.M.; SILVA, A.R.; SILVA, S.V.; GUERRA, M.M.P. Sexagem de sêmen. Ciência Veterinária dos Trópicos, v.11, n.2/3, p.49-56, 2008.

BILLINGHAN, R.E.; SILVERS, W.K. Studies of tolerance of the Y chromosome antigen in mice. Journal of Immunology, v.85, p.14-16, 1960.

BLONDIN, P.; BEAULIEU, M.; FOURNIER, V.; MORIN, N.; CRAWFORD, L.; MADAN, P.; KING, W.A. Analysis of bovine sexed sperm for IVF from sorting to the embryo. Theriogenology, v.71, n.1, p.30-38, 2009.

BRADLEY, M.P.; FORRESTER, I.T.; HESLOP, B.F. Identification of a male specific (H-Y) antigen on the flagellar plasma membrane of ram epididymal spermatozoa. Human Genetics, v.75, p.362-367, 1987.

BRITO, B.F.; SANTOS, B.M.B.; MAIA, L.C.P.; MATTA, M.F.R; NUNES, J.F; SALGUEIRO, C.C.M. Nova biotécnica de imunosexagem de espermatozoides de ruminantes. Revista Brasileira de Reprodução Animal, v.42, n.3/4, p.90-95, 2018.

CARVALHO, J.O.; SARTORIA, R.; RODELLO, L.; MOURÃO, G.B.; BICUDO, S.D.; Dode, M.A.N. Flow cytometry sex sorting affects bull sperm longevity and compromises their capacity to bind to oviductal cells. Livestock Science, v.207, p.30-37, 2018.

CARVALHO, J.O.; SILVA, L.P.; SARTORI, R.; DODE, M.A. Nanoscale differences in the shape and size of x and y chromosome-bearing bovine sperm heads assessed by atomic force microscopy. PLoS One, v.8, n.3, p.1-7 (e59387), 2013.

CASTEX, H.R.; LOSINNO, L. Nanopartículas magnéticas para separación de espermatozoides x en semen equino. Resultados de campo y comerciales. Medicina Veterinaria Y Zootecnia, v.13, n.2, p.268-275, 2018.

CHAI, C.K. The effect of inbreeding in rabbits. Transplantation, v.6, n.5, p.689-693,1968.

DOMÍNGUEZ, E.; MORENO-IRUSTA, A.; CASTEX, H.R.; BRAGULAT, A.F.; UGAZ, C.; CLEMENTE, H.; GIOJALAS, L.; LOSINNO, L. Sperm Sexing Mediated by Magnetic Nanoparticles in Donkeys, a Preliminary In Vitro Study. Journal of Equine Veterinary Science, v.65, p.123-127, 2018.

EICHWALD, E.J.; SILMSER, C.R. Skin. Transplant Bull, v.2, p.148-149, 1955.

FERNANDES, L.; MINHOTO, M. A produção primária e a quantidade de oferta alimentar de carne, ovos e leite a nível mundial os últimos 50 anos e prospectivas para o século XXI. Actas Iberoamericanas de Conservación Animal, v.13, n.1, p.60-70, 2019.

FERRÉ, L.; GRÖTTER, L.; FRESNO, C.; CATTANEO, L. Efecto de la suplementación con ciclodextrinas cargadas con colesterol al semen sexado bovino post descongelación para su uso en producción in vitro de embriones. Archivos de Zootecnia, v.67, n.259, p.332-339, 2018.

FOOTE, R.H. The history of artificial insemination: Selected notes and notables. Journal of Animal Science, v.80, n.2, p.1-10, 2002.

GONZÁLEZ-MARÍN, C.; GÓNGORA, C. E., GILLIGAN, T. B., EVANS, K. M., MORENO, J. F., & VISHWANATH, R. In vitro sperm quality and DNA integrity of SexedULTRATM sex-sorted sperm compared to non-sorted bovine sperm. Theriogenology, v.114, n.1, p.40-45, 2018.

HENDRIKSEN, P.J.M. Do X and Y spermatozoa differ in proteins? Theriogenology, v.52, n.1, p.1295-1307, 1999.

HOSSEPIAN DE LIMA, V.F.M. Avanços metodológicos na seleção do sexo de espermatozoides bovinos para utilização no melhoramento genético e na produção animal. Revista Brasileira de Zootecnia, v.36, supl.1, p.219-228, 2007.

IBGE. Sistema IBGE de Recuperação Automática. Banco de Dados Agregados. Tabela 3939: Efetivo dos rebanhos, por tipo de rebanho. Rio de Janeiro, 2017. Disponível em: https://sidra.ibge.gov.br/Tabela/3939#resultado. Acesso em: 16 nov. 2018.

JOHNSON, L.A.; FLOOK, J.P.; HAWK, H.W. Sex preselection in rabbits: live births from X and Y sperm separated by DNA and cell sorting. Biology of Reproduction, v.41, n.2, p.199-203, 1989.

JOHNSON, L.A.; WELCH, G.R. Sex preselection: high-speed flow cytometric sorting of X and Y sperm for maximum efficiency. Theriogenology, v.52, n.8, p.1323-1341, 1999.

LENZ, R.W.; GONZALEZ-MARIN, C.; GILLIGAN, T.B.; DEJARNETTE, J.M.; UTT, M.D.; HELSER, L.A.; HASENPUSCH, E.; EVANS, K.M.; MORENO, J.F.; VISHWANATH R. 190 SexedULTRATM, a new method of processing sexsorted bovine sperm improves conception rates. Reproduction, Fertility & Development, v.20, n.1, p.203-204, 2016.

LÔBO, R.N.B.; FACÓ, O.; LÔBO, A.B.O.; VILLELA, L.V. Brazilian goat breeding programs. Small Ruminant Research, v.89, n.2/3, p.149-154, 2010.

MAGALHÃES, K.A.; MARTINS, E.C.; HOLANDA FILHO, Z.F.; DE LUCENA, C.C. Pesquisa Pecuária Municipal 2017: efetivo dos rebanhos caprinos e ovinos. Embrapa Caprinos e Ovinos-Artigo de divulgação na mídia (INFOTECA-E), 2018.

MAIA, L.C.P.; BRITO, B.F.; SANTOS, B.M.B; CABRAL; L.A.R; SALGUEIRO, C.C.M; MATTA, M.F.R.; NUNES, J.F. Aspectos econômicos e avaliação do período de viabilidade de espermatozoides ovino imunossexados e diluídos em meio de conservação à base de água de coco em pó (ACP-102c). Acta Scientiae Veterinariae, v.48, p.17-40, 2020.

MATTA, C.G.F. Desenvolvimento de uma metodologia para sexagem de espermatozoides de bovinos utilizando anticorpos monoclonais e complemento, 2003. 55p. (Tese de Doutorado em Produção Animal). Centro de Ciências e Tecnologias Agropecuárias, Universidade Estadual do Norte Fluminense, Campos dos Goytacazes/RJ, 2003.

MATTA, M.F.R. Método para sexagem de espermatozoides usando a via clássica do sistema complemento, com eliminação da via alternativa pela inativação da proteína “b”. 2000. Universidade Estadual do Norte Fluminense. Patente N/Ref.: PI 0005045-8 A2.

MCMANUS, C.; HERMUCHE, P.; PAIVA, S.R.; DALTRO, D.; ALFONZO, E.M.; FACO, O. Distribution of goat breeds in Brazil and their relationship with environmental controls. Bioscience Journal, v.30, n.6, p.1819-1836, 2014.

ONU. United nations, department of economic and social affairs. The United Nations, Population Division, Population Estimates and Projections Section, 2012.

OSES, M.V.; TERUEL, M.T.; CABODEVILA, J.A.; Utilización de semen bovino sexado en inseminación artificial, transferencia embrionaria y fertilización in vitro. Revista Veterinária, v.20, n.2, p.138-145, 2009.

PARKINSON, T.J.; MORREL, J.M. Artificial Insemination In: NOAKES, D.E.; PARKINSON, T.J.; ENGLAND, G.C.W. Veterinary Reproduction and Obstretics. 10. ed. Saunders Ltd, 2019. p.746-777.

SAATH, K.C.O.; FACHINELLO, A.L. Crescimento da demanda mundial de alimentos e restrições do fator terra no Brasil. Revista de Economia e Sociologia Rural, v.56, n.2, p.195-212,2018.

SCOTT, C.; SOUZA, F.F.; MOTHÉ, G.B.; ARISTIZABAL, V.H.V.; JUNIOR, J.A.D. Estudo sobre as diferentes técnicas de espermatozoides. Veterinária e Zootecnia, v.25, n.1, p.21-29, 2018.

SEIDEL JR, G.E. Overview of sexing sperm. Theriogenology, v.68, n.3, p.443-446, 2007.

SEIDEL JR, G.E.; GARNER, D.L. Current status of sexing mammalian spermatozoa. Reproduction, v.124, n.6, p.711-714, 2002.

SHARPE, J.C.; EVANS, K.M. Advances in flow cytometry for sperm sexing. Theriogenology, v.71, n.1, p.4-10, 2009.

SOUZA, C.J.P.; SOUZA, C.J.P.; MATTA, M.F.R.D.; CRUZ, G.M.; ALVES, E.W.; KANASHIRO, M.M.; SILVA, J.F.S. Anticorpo monoclonal contra uma proteína macho-específica de 19 kDa em espermatozoides bovinos: uma metodologia promissora para imunosexagem. Revista Brasileira de Zootecnia, v.28, n.1, p.74-78, 1999.

THOMAS, J.M.; LOCKE, J.W.C.; VISHWANATH, R.; HALL, J.B.; ELLERSIECK, M.R.; SMITH, M.F.; PATTERSON, D.J. Effective use of Sexed ULTRA™ sex-sorted semen for timed artificial insemination of beef heifers Theriogenology, v.98, n.1, p.88-93, 2017.

TILBURG, M.F.V.; MACHADO, O.L.T.; SILVA, J.F.S.; MATTA, C.G.F.; FAGUNDES, B.; MATTA, M.F.R. Identificação de antígeno macho-específico de ovino. Revista Portuguesa de Ciências Veterinárias, v.101, n.559/560, p.231-233, 2006.

VILLADIEGO, F.A.C.; GUIMARÃES, J.D.; DA COSTA, E.P.; ÁLVAREZ, J.A.C.; LEÓN, V.H.G.; LÓPEZ, C.J.R. Semen sexado a través de citometría de flujo y centrifugación por gradiente de concentración. Revista Medicina Veterinária, n.36, p.121-133, 2018.

WACHTELL, S.S.; OHNO, G.C.; KOO, G.C.; BOYSE, E.A. Possible role for H-Y antigen in the primary determination of Sex. Nature, v.257, n.5523, p.235-236, 1975.

Downloads

Publicado

2023-07-13

Como Citar

CABRAL, L. A. R.; PACHECO, W. B.; SANTOS, S. S. . A. dos; PRADO, A. da S.; NUNES, J. F. TÉCNICAS DE SEXAGEM ESPERMÁTICA E SUA IMPORTÂNCIA NA PRODUÇÃO ANIMAL. Ciência Animal, [S. l.], v. 33, n. 2, p. 118 a 130, 2023. Disponível em: https://revistas.uece.br/index.php/cienciaanimal/article/view/11042. Acesso em: 21 maio. 2024.

Edição

Seção

Artigos de Revisão